ກອງທັບປະຊາຊົນລາວ
 
ວັນຈັນ, ວັນທີ 14 ຕຸລາ 2024

  

ຈຸດເລີ່ມຕົ້ນແຫ່ງ​ການເຄື່ອນໄຫວ​ປະຕິວັດຂອງ ປະທານ ຄຳ​ໄຕ ສີ​ພັນ​ດອນ
ເວລາອອກຂ່າວ: 2023-11-16 09:13:09 | ຜູ້ຂຽນ : admin1 | ຈຳນວນຄົນເຂົ້າຊົມ: 6107 | ຄວາມນິຍົມ:



ປະທານ ຄຳ​ໄຕ ສີ​ພັນ​ດອນ ເກີດ​ເມື່ອ​ວັນ​ທີ 8 ກຸມພາ 1923 ໃນ​ຄອບຄົວ​ຊາວນາ​ທີ່​ດຸໝັ່ນຢູ່​ບ້ານ​ຫົວໂຂງ​ພະ​ໃຫຍ່ ເມືອງໂຂງແຂວງ ສີທັນດອນ ( ແຂວງ ຈຳປາສັກ ໃນ​ປັດຈຸບັນ). ໃນ​ເວລາ​ຍັງ​ນ້ອຍ ປະທານ​ເຄີຍ​ໄດ້​ຟັງ​ຜູ້ເປັນ​ພໍ່​ເລົ່າ​ເລື່ອງ ພໍ່ເຖົ້າ ລາດ​ຊະ​ວົງ​ໄຊ ເຊິ່ງ​ເປັນ​ປູ່ທວດ​ຂອງ​ເພິ່ນ​ເອງ ທີ່​ໄດ້​ຈັດ​ຕັ້ງ​ນຳພາ​ປະຊາຊົນ​ດອນ​ໂຂງ ຕີ​ຕ້ານກອງ​ທະຫານ​ພວກ​ລ່າ​ເມືອງ​ຂຶ້ນ​ຝຣັ່ງ ຢູ່​ລະຫວ່າງ ດອນ​ໂສມ ກັບ​ດອນ​ເດດ ໃນ​ເວລາ​ທີ່​ພວກ​ລ່າ​ເມືອງ​ຂຶ້ນ​ຝຣັ່ງ ເລີ່ມ​ປະຕິບັດການ​ເຊື່ອມ​ຍຶດ​ເອົາ​ດິນແດນ​ລາວ​ເປັນ​ເມືອງ​ຂຶ້ນ​ຂອງ​ພວກ​ເຂົາ. ພໍ່​ຂອງ​ເພິ່ນ​ເອງ ກໍ​ເປັນ​ຜູ້​ໜຶ່ງ​ທີ່​ມີ​ຈິດໃຈ​ຄຽດ​ຊັງ​ພວກ​ລ່າ​ເມືອງຂຶ້ນ​ຝຣັ່ງ ແລະ ພວກ​ສັກ​ດີ​ນາ​ອາດຍາ​ສິດ​ທ້ອງຖິ່ນ, ເຊິ່ງ​ເພິ່ນ​ເຄີຍໄດ້​ສະແດງ​ທ່າ​ທີ​ຂັດຄ້ານ​ຕ້ານ​ເກັບ​ສ່ວຍ, ເກັບ​ເກນ​ກຸລີ; ເພິ່ນ​ຍັງ ໄດ້​ຮັບ​ຟັງ​ການ​ເລົ່າ​ເລື່ອງ​ຕ່າງໆ ກ່ຽວ​ກັບການ​ຕໍ່ສູ້​ຕ້ານ​ການ​ກົດ ຂີ່​ຂູດ​ຮີດ​ຂອງ​ຝຣັ່ງ ແລະ ສັກ​ດີ​ນາ​ທ້ອງຖິ່ນ ເຊັ່ນ: ຂະ​ບວນ​ການ ຜູ້​ມີ​ບຸນ, ຂະ​ບວນ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຂອງ​ອົງ​ແກ້ວ, ອົງ​ກົມ​ມະ​ດຳ ຢູ່​ເຂດ​ພາກ​ໃຕ້​ເຊິ່ງ​ໄດ້​ເປັນ​ການ​ປູກຝັງ​ຈິດໃຈ​ຮັກ​ຊາດ, ຄຽດ​ແຄ້ນ​ສັດຕູ ຕັ້ງແຕ່​ໄວ​ເດັກ​ ພໍ​ອາຍຸ​ໄດ້ 7 ປີ (1931), ທ່ານ ມະຫາ ແກ້ວ ເຊິ່ງ​ເປັນ ຂ້າລາຊະການ ດ້ານ​ການ​ສຶກ​ສາ ​ຢູ່​ວຽງ​ຈັນ ໄດ້​ຮັບ​ເອົາ​ປະທານ ຄຳ​ໄຕ ສີ​ພັນ​ດອນ ຂຶ້ນ​ມາ​ຢູ່​ນຳ ແລະ ຮຽນ​ໜັງສື​ຢູ່​ວຽງ​ຈັນ, ຕະຫຼອດ​ເວລາ 10 ປີ ທີ່​ທັງ​ຮຽນ​ໜັງສື​ທັງ​ອອກແຮງ​ງານ​ຊ່ວຍ ວຽກ​ຄອບຄົວ, ປະທານ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ອົບຮົມ​ບົ່ມ​ສອນ ແລະ ຮຽນ​ຮູ້​ຫຼາຍ​ສິ່ງ​ຫຼາຍ​ຢ່າງ ທີ່​ເປັນ​ປະໂຫຍດ​ຈາກ ທ່ານ ມະຫາ ແກ້ວ ແລະ ໄດ້​ສຳ​ພັດ​ກັບ​ຄວາມ​ບໍ່​ຍຸຕິ​ທຳ​ຂອງ​ສັງຄົມ​ໃນ​ເວລາ​ນັ້ນ​ ນັບ​ທັງ​ການ​ຈຳແນກ​ຊັ້ນ​ວັນນະ​ຢູ່​ໃນ​ໝູ່​ນັກຮຽນ​ທີ່​ມີ​ຕົ້ນ​ການ​ກຳເນີດ​ແຕກ​ຕ່າງ​ກັນ​ ເມື່ອ​ຮຽນ​ຈົບ​ຢູ່​ໂກລ ແລ ປາ​ວີ (ແມ່ນ​ໂຮງຮຽນ​ມັດທະຍົມ ລະບົບ​ຝຣັ່ງ​ເສດ ທີ່​ວຽງ​ຈັນ) ເພິ່ນ​ໄດ້​ໄປ​ສຶກ​ສາ​ຕໍ່​ທີ່​ໄຊ​ງ່ອນ ພາກ​ໃຕ້​ຫວຽດນາມ. ຫຼັງ​ຈາກຈົບ​ການ​ສຶກ​ສາ​ແລ້ວ, ປີ 1945 ເພິ່ນ​ໄດ້​ຮັບ​ລາຊະການ ແລະ ໄປ​ປະຈຳການ​ຢູ່ ແຂວງຜົ້ງ​ສາລີ ເຊິ່ງ​ເປັນ​ແຂວງ​ທີ່​ທຸລະກັນດານ ແລະ ຕັ້ງ​ຢູ່​ເໜືອ​ສຸດ​ຂອງ​ດິນ​ລາວ. ຕໍ່​ມາ​ພວກ​ຂຸນ​ເສິກ​ຍີ່ປຸ່ນ​ໄດ້ ເຂົ້າ​ມາ​ຍຶດ​ເອົາ​ອິນດູຈີນ ພວກ​ຝຣັ່ງ ໄດ້​ຍອມ​ຈຳນົນ​ຕໍ່​ຍີ່ປຸ່ນ, ປະທານ ຄຳ​ໄຕ ສີ​ພັນ​ດອນ ຖືກ​ສົ່ງ​ໄປ ຄຸນ​ໝິງ ( ມົນທົນ​ຢູນ​ນານ ປະເທດ​ຈີນ) ຈາກ​ນັ້ນ ​ເດີນທາງ​ໄປ ການ​ກຸດ​ຕາ ( ປະເທດອິນ​ເດຍ ) ແລະ ໄປ​ໄຊ​ງ່ອນ ( ປະເທດ ຫວຽດນາມ ). ໃນ​ເວລາ​ທີ່​ເພິ່ນ​ຜ່ານ​ປະເທດ​ຕ່າງໆ ​ນັ້ນ ລ້ວນ​ແຕ່​ໄດ້​ຮູ້​ໄດ້​ເຫັນ ແລະ ໄດ້​ສຳ​ຜັດ​ໂດຍ​ກົງ ກັບ​ຂະ​ບວນ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຕ້ານ​ຈັກກະພັດ​ຜູ້​ຮຸກ​ຮານ​ຂອງ​ປະຊາຊົນ​ປະເທດ​ເຫຼົ່ານັ້ນ ເຊັ່ນ: ຂະ​ບວນ​ການ​ລຸກ​ຮືຂຶ້ນ​ຕ້ານ​ພວກ​ຂຸນ​ເສິກ​ຍີ່ປຸ່ນ ຂອງ​ປະຊາຊົນ​ຈີນ, ຂະ​ບວນ​ການຕ້ານ​ຈັກກະພັດ​ອັງກິດ​ ຂອງ​ປະຊາຊົນ​ອິນ​ເດຍ ແລະ ຂະ​ບວນ​ການ​ຕໍ່ຕ້ານ ​ພວກ​ລ່າ​ເມືອງ​ຂຶ້ນ​ຝຣັ່ງ​ ຂອງ​ປະຊາຊົນ​ພາກ​ໃຕ້ ຫວຽດນາມ. ຮອດ​ປີ 1946, ປະທານ ຄຳ​ໄຕ ສີ​ພັນ​ດອນ ໄດ້​ກັບ​ມາ​ລາວ ແລະ ຮັບ​ລາຊະການ​ຢູ່ ປາກ​ເຊ. ເວລາ​ນັ້ນ​ຢູ່​ແຂວງພາກ​ໃຕ້​ ​ໄດ້​ມີ​ຂະ​ບວນ​ການ​ຕໍ່ສູ້ ຂອງ​ປະຊາຊົນ​ລາວ​ຕ້ານ ​ລ່າເມືອງ​ຂຶ້ນ​ຝຣັ່ງ​ທີ່​ກັບ​ມາ​ຮຸກ​ຮານ​ລາວ​ອີກ​ເທື່ອ​ໃໝ່ ແລະ ປະທານ​ ຄຳ​ໄຕ ສີ​ພັນ​ດອນ ກໍ​ແມ່ນ​ຜູ້​ໜຶ່ງ​ທີ່​ໄດ້​ນຳພາ​ຂະ​ບວນ​ຊາວນັກຮຽນ ນັກ​ສຶກ​ສາ ແລະ ຂ້າ ລາຊະການ​ຢູ່​ເມືອງປາກ​ເຊເນີນ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຂັດຂວາງ​ການ​ປະຕິບັດ​ໜ້າທີ່​ຂອງ​ພວກ​ທະຫານຝຣັ່ງໂດຍ​ເພິ່ນ​ໄດ້​ຈັດ​ຕັ້ງ​ສາມະ​ຄົມ​ກິລາ​ບານເຕະບານບ້ວງ,ຊ່ວງ ເຮືອ.... ເພື່ອເປັນ​ການ​ສ້າງທ່າ​ຖືກ​ກົດໝາຍ​ໃນການ​ນຳພາ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ແບບ​ປິດ​ລັບ ຈົນ​ເຮັດ​ໃຫ້​ພວກ​ຝຣັ່ງ​ມີ​ຄວາມລະ​ແວງ ແລະ ​ຮຽກ​ຕົວ​ເພິ່ນ​ໄປ​ສອບ​ສວນຫຼາຍ ​ຄັ້ງ. ໃນ​ເງື່ອນໄຂ​ທີ່​ບໍ່​ສາມາດ ສືບຕໍ່​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ຕໍ່ຕ້ານ​ພາຍ​ໃຕ້​ຮູບ​ການ​ຕ່າງໆ​ຂ້າງ​ເທິງ, ປະທານ ຄຳ​ໄຕ ສີ​ພັນ​ດອນ ໄດ້​ຕິດຕໍ່​ກັບ ຂະ​ບວນ​ການ​ລາວ​ອິດສະຫຼະ ເຊິ່ງ​ມີ​ເຂດ​ທີ່​ໝັ້ນ ຢູ່​ແຖບ​ຊາຍແດນ​ລາວ-ໄທ. ຈົນ​ຮອດ​ເດືອນ ມີນາ 1947 ເພິ່ນ​ຈຶ່ງ​ໄດ້​ປິດ​ລັບອອກ​ຈາກ​ຕົວ​ເມືອງປາກ​ເຊໄປ​ສູ່ຊາຍ​ແດນ​ໄທ ເພື່ອ​ເຂົ້າ​ຮ່ວມໃນ​ຖັນ ​ແຖວ​ກຳລັງ​ຕໍ່ຕ້ານ. ຜ່ານ​ການ​ສຶກ​ສາ​ຮ່ຳຮຽນ ແລະ ການ​ຮັບ​ລາຊະການ; ປະທານ​ໄດ້​ເຫັນ​ແຈ້ງ​ເຖິງ​ຖານະ​ອັນ​ຕ່ຳ​ຕ້ອຍ​ຂອງ​ຄົນ​ລາວ, ເຫັນ​ແຈ້ງ​ເຖິງ​ການ​ສູນ​ເສຍ​ປະເທດ​ຊາດ ແລະ ປະຊາຊົນ​ລາວ​ບັນດາ ເຜົ່າ​ຕົກ​ເປັນ​ຂ້ອຍ​ຂ້າ​ຂອງ​ພວກ​ຈັກ ກະພັດ​ລ່າ​ເມືອງ​ຂຶ້ນ ສົມທົບ​ກັບ​ການ​ໄດ້​ຮັບ​ຜົນ​ສະທ້ອນ​ຈາກ ຂະ​ບວນ​ການ​ຕໍ່ຕ້ານ​ຂອງ​ປະຊາຊົນ​ລາວ ກໍ​ຄື​ປະຊາຊົນ​ປະເທດ​ຕ່າງໆ ໃນ​ການ​ຕ້ານ​ກັບ​ພວກ​ລ່າ​ເມືອງ​ຂຶ້ນ​ຜູ້​ຮຸກ​ຮານ​ໄດ້​ເຮັດ​ໃຫ້​ປະທານ​ມີ​ສະຕິ​ຕື່ນ​ຕົວ​ຮັກ​ຊາດ, ຄຽດ​ແຄ້ນ​ສັດຕູ​ຜູ້​ຮຸກ​ຮານ ໄດ້​ຕັດສິນ​ໃຈ​ເຂົ້າ​ຮ່ວມ​ໃນ​ຖັນ​ແຖວ​ກຳລັງ​ຕໍ່ຕ້ານ. ນັ້ນ​ເປັນ ບາດ​ລ້ຽວ ທີ່​ສຳຄັນ​ໃນ​ຊິວິດ, ເປັນ​ຈຸດ​ເລີ່ມ​ຕົ້ນ​ແຫ່ງ​ການ​ເຄື່ອນໄຫວ​ປະຕິວັດ​ຂອງປະທານ ຄຳ​ໄຕ ສີ​ພັນດອນ.



 news to day and hot news

ຂ່າວມື້ນີ້ ແລະ ຂ່າວຍອດນິຍົມ

ຂ່າວມື້ນີ້












ຂ່າວຍອດນິຍົມ













ຫນັງສືພິມກອງທັບປະຊາຊົນລາວ, ສຳນັກງານຕັ້ງຢູ່ກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ, ຖະຫນົນໄກສອນພົມວິຫານ.
ລິຂະສິດ © 2010 www.kongthap.gov.la. ສະຫງວນໄວ້ເຊິງສິດທັງຫມົດ